Son yıllarda vicdani ret üzerine yapılan çalışmaların sayısında gözle görülür bir artış var. Bu gelişmenin, hem politik hem de sosyolojik ve düşünsel nedenlerini görmek zor değil. Ancak, tüm bu haklı gerekçelerin ve motivasyonların üzerini örtmesini istemediğimiz önemli bir gerçek var, o da yapılan bu çalışmaların bu gerekçelere sığınıp kapsamından ve detaycılığından ödün vermemesi gerektiği. Barış Esmer’in çalışması bu hataya düşmüyor. Meselenin politik inceliğini ve tarihsel karmaşasını düzenli bir şekilde okura aktarıyor. Bunu yaparken de bir sosyal bilimciden beklenecek titizliği azami derecede gösteriyor.
