Rusya Multecileri

Üniversitemizin öğretim üyelerinden Prof. Dr. Nadir Devlet, Türk Dünyası ile ilgili çalışmaları ile tanınmıştır. Özellikle Rusya, Çarlık Rusyası, Sovyetler Birliği
ve şimdiki Rusya Federasyonunda yaşayan değişik Türki topluluklarının tarihini ve bugününü inceleyen değerli bir araştırmacıdır. Yayınlarının akademik olarak
yüksek seviyeye ulaşmasında bildiği diller, Rusya ve Orta Asya’ya çeşitli dönemlerde gerçekleştirdiği ekspedisyonlar, ayrıca Almanya, Rusya ve ABD gibi ülkelerdeki bilimsel faaliyetleri etkili rol oynamıştır.
Üniversitemizin yayınları arasında çıkan, hocamızın “RUSYA MÜLTECİLERİ: UZAK DİASPORAYA SAVRULAN TATARLAR” adlı eseri,
uzun yılların birikiminin ürünüdür. Adından da anlaşılacağı üzere çok ufak bir topluluğun üzerine yoğunlaşmış olan eser, piyasaya değil, “meraklısına” hitap eden özel bir çalışmadır.
Ancak ufak gibi görünen Kazan Tatar toplumunun bazı fertleri, Cumhuriyetimizin kuruluşunda ve gelişmesinde ses getiren faaliyetler yapmışlardır. Örnek olarak Prof. Dr. Yusuf Akçura, Prof. Dr. Sadri Maksudi Arsal, Ord. Prof. Dr. Reşit Rahmeti Arat, Ord. Prof. Dr. A. Zeki Velidi Togan, Prof. Dr. Akdes Nimet
Kurat, Prof. Dr. Ahmet Temir, Prof. Dr. Saadet İshaki Çağatay,Prof. Dr. İbrahim Odar, Prof. Dr. Tukay Bayçın gibi bilim adamlarını gösterebiliriz.
Bugün Rusya hâkimiyeti altında bulunan Tatarların, Tataristan adlı bir özerk cumhuriyetleri bulunuyor. Rusya Federasyonu ile ilişkilerimizde gerek ekonomik
gerek kültürel alanda pozitif rol oynuyorlar. Beş, beş buçuk milyonluk bu toplumun Türkiye’de, Finlandiya’da, Amerika Birleşik Devletleri’nde, Avustralya’da ve birkaç başka ülkede de soydaşları yaşıyor ve 1991’den itibaren Kazan ile bu uzak diasporadaki Tatarlar arasında ilişkiler başlamış bulunuyor.

İşte elinizde tuttuğunuz bu kitap bu bahsi geçenlerin tarihi, sosyal ve kültürel yaşamları ile ilgili. Akraba bir azınlığın bu savrulan kardeşleri hakkında ilginç
bilgiler edineceğinize inanıyorum.

Dr. Mustafa Aydın
Istanbul Aydin Universitesi Mütevelli Heyet Başkanı