Əcnəbi qadın

Kasıblar bütün hallarda ziyana düşürlər. Kasıbları həmişə cərimə edirlər, hətta itləri nəzərdə tutulmayan yeri batıranda da. Əgər kasıbın qəpik pulu cibindən düşsə, hökmən lükə töküləcək.

Varlılarda isə hər şey əksinədir. Onlar köhnə pencəklərinin cibindən pul tapırlar. Lotereya udurlar. Çox az tanıdıqları qohumlarından bağ evi miras olur. Onların iti sərgilərdə pul mükafatı qazanır.

Evdə (vətəndə) azadlıq yox idi, əvəzində oxucu vardı. Burada isə azadlıq var, lakin oxucu yoxdur.

Ümumiyyətlə, mən inanıram ki, yoxsulluq və zənginlik — anadangəlmə keyfiyyətdir. Məsələn, saçın rəngi, yaxud musiqi duyumu kimi. Biri yoxsul, o biri zəngin doğulur. Burada pulun heç də günahı yoxdur.
Pulla da yoxsul olmaq mümkündür. Və — eləcə də — qəpiyi olmayan prins də.

Otuz səkkizinci il gəldi.
Əlbəttə, qorxunc dövr idi. Lakin hamı üçün yox. Əksəriyyət Dunayevckinin şən musiqisi altında rəqs edirdi. Bundan savayı, hər il qiymətlər düşürdü. Kürü lap ucuz idi. Kilosu iyirmi manataydı. Hər tində satılırdı.
Əlbəttə, təqsirsiz adamları güllələyirdilər. Lakin birinin güllələnməsindən çox adam faydalanırdı. Bir marşalın güllələnməsi, tabeliyindəki on həmkarının qulluq yüksəlişinə zəmanət verirdi. Boşalan yerə generalın namizədliyi irəli sürülürdü. Həmin generalın vəzifəsini polkovnik tuturdu. Polkovniki mayor əvəz edirdi. Müvafiq olaraq kapitan və leytenantların rütbələri qalxırdı.

Kasıblar bütün hallarda ziyana düşürlər. Kasıbları həmişə cərimə edirlər, hətta itləri nəzərdə tutulmayan yeri batıranda da. Əgər kasıbın qəpik pulu cibindən düşsə, hökmən lükə töküləcək.

Tezliklə cəza orqanları Zaretskidən şübhələnməyə başladılar. Zaretski də köç etməli oldu. Gömrükdə tarixə düşən bəyanat verdi:

— Rusiyanı mən tərk eləmirəm! Rusiya məni tərk edir!..

Onu yola salanlardan tək-tək soruşurdu:

— Akademik Saxarov buradadır?..

Təyyarəyə minmə ərəfəsində qətiyyətlə çəmənliyə yaxınlaşdı. Qürbətə bir ovuc rus torpağı aparmaq istəyirdi.

Milislər onu çəmənlikdən qovdular. O vaxt Zaretski qışqırdı:

— Mən Rusiyanı çəkməmim dabanaltlığında aparıram!..

— Amerikada Zaretski müəllim oldu. O, hamını öyrədirdi. Yəhudilərə —provaslavlığı, slavyanlara — iudaizmi. Amerika əks-kəşfiyyatçılarına sərvaxt olmağı.

Bütün gücü ilə demokratiya uğrunda mübarizə aparırdı. O, deyirdi:

— Demokratiyanı bütün vasitələrlə yaymaq lazımdır. Hətta atom bombasıyla!..

Əks halda? Əgər belə məğrurdursa, qoy özü dolansın... Ümumiyyətlə:

“Əgər mənim sənə rəhm etməyimi istəyirsənsə? O zaman, əvvəlcə sənin alçalmağından ləzzət duymalıyam!”

Qadınlara görə, Marusyanın indiki ağır vəziyyətində yorğun, fəqir, ələbaxan olmalıdır. Daha yaxşı olardı ki, xəstələnsin, əsəbləri pozulsun. O zaman bizim qadınların rəhmi gələrdi. Və hətta, şübhəsiz , ona kömək edərdilər.

Məlumdur ki, nikahda bərabərlik yoxdur. Üstünlük həmişə az sevənin tərəfindədir

həyəcanı sakitləşmədi. Hətta aybaay daha da çoxaldı.

Və bu zaman Marusyanın üfüqündə tanınmış estrada ulduzu Bronislav Razudalov göründü