Nasıl Filozof Olunur

Peter Cave şaşırtıcı paradokslarla, mantık oyunlarıyla ve klasik muammalarla dolu kitabında hayatın en önemli sorularını mizahi bir üslupla önümüze getiriyor.

İnsan Yemenin Nesi Yanlış? Öyküler ve karikatürlerin yardımıyla elimize siyasetten aşka, ahlâktan sanata uzanan bir mönü tutuşturarak hepimizi şahane bir ziyafete davet ediyor.

Her derde deva bir hap olabilir mi?, Ölmüş bir tarihsel kişinin yeniden yaşama döndüğüne inanmak akla sığabilir mi?, Olacakları engelleyecek gücümüzün olmadığı doğru mudur?, Devlete ve yasalarına uymak zorunda mıyız?, Tehlikedeki türleri neden kurtaracakmışız?, Erkelerle kadınlar eşit… midir sahiden?, “Evet” ne zaman «Hayır” demektir?, Beyinlerimizden fazlası mı var bizde?, Şefkat bitti mi?, Ağustos böceği olmak daha mı iyi?, Nedir aşıkların arzuladığı?, Her istediğini elde etmenin yolu var mıdır?, Mucizelere inanmak rasyonel olabilir mi?, Irmak aynıyken su nasıl farklı olabilir?, Neyin doğru olduğu yargısına nasıl varırız?, Evren bizden ne kadar bağımsızdır?, Yaşamlarımızı nasıl anlayabiliriz?

Neredeyse kesin olan bir s¸ey var: Yas¸amınız boyunca, hiç farkında olmasanız da epeyce felsefe yaptınız. Öyleyse, ne oldugˆunu bilmeseniz de zaten bir filozofsunuz.
“Evrenin kökeni ne? Ölümden sonra bir s¸ey var mı? Kesin olarak bildigˆim bir s¸ey var mı? Yoksa hayat tamamen anlamsız mı? Ahlaken iyi veya kötü olmamı gerektirecek iyi bir neden var mı? Güzellik sadece seyredene mi bagˆlı?” Egˆer bir zamanlar bu soruları merak ettiyseniz zaten felsefe yapıyordunuz. Benim açımdan büyük ironi de bu: Bu kitabı insanlara nasıl filozof olacaklarını anlatmak için yazıyorum, ama onların zaten filozof oldugˆu neredeyse kesin gibi! Tereciye tere satılmaz! Belki de kitabın bas¸lıgˆı bas¸ka türlü olmalıydı: Nasıl Daha Etkili Felsefe Yapabilirsiniz?
Felsefe çalıs¸mak, filozof olmak öyle yansız, etkisiz bir is¸ degˆildir. Düs¸ünme tarzınızı, yas¸ama bakıs¸ınızı degˆis¸tirir. Garantisi yok. Belki her s¸ey daha iyi belki daha kötü olur. Belki daha yüce bir s¸eye inanmanıza yol açabilir. Belki de tüm inancınızı kaybettirebilir. Benden uyarması. Cesaretin varsa okumaya devam et!

Bu kitap bir yol hikâyesi. Ama bildiğimiz yol hikâyelerinden değil. Çağdaş hayatın hepimize dayattığı açmazlardan, şehir hayatının keşmekeşinden, bitmek bilmez koşuşturmacalardan, gelip geçici heveslerden kurtulmak için yollara düşen bir insanın yolculuk hikâyesi. Üstelik yanında bir de yol arkadaşı, daha doğrusu bir kılavuz var: sevimli, boz bir eşek. İkisi beraber, sükûnete, huzura, dinginliğe, sadeliğe, mütevaziliğe ve hepsinden de önemlisi hakiki mutluluğa doğru yollara düşüyorlar.

Aynı zamanda zihinsel bir yolculuk da bu. Unutulmaz kitaplardan, filmlerden, ilginç tarihi karakterlerden bahseden, okuru masal gibi bir dünyaya davet eden bir yolculuk.

Eşeklerin Bilgeliği sanatın, güzelliğin, mutluluğun ve huzurun gerçek anlamının peşinde sakin sakin yol alan, bir filozofun dediği gibi “açık havada hülyalara dalan” bir kitap.

Descartes’ın modern felsefenin temelini atmış şu meşhur sözünü duymamış olanımız yoktur herhalde: «Düşünüyorum öyleyse varım». Felsefeci Roger Scruton ise bambaşka bir şey söylüyor: "İçiyorum öyleyse varım". Şarabını yudumlayarak son derece akıcı ve nükteli bir üslupla hemen her büyük medeniyetin baştacı ettiği bu görkemli içkiyi anlatıyor bize. Platon’dan Nietzsche’ye, İbn Sina’dan Sartre’a, Schopenhauer’den Kant’a pek çok filozofla muhabbete giriyor, herbiriyle farklı bir şarabın tadına bakıyor. Elinden şarabı hiç düşürmeksizin antik çağlardan günümüze şarabın hikâyesini anlatıyor bizlere. Ama daha önce duyduklarımıza hiç benzemiyor bu hikâye: Hem Antik Yunan’dan İslam coğrafyasına kadar çeşitli medeniyetlerde şarabın oynadığı rolü ortaya koyuyor, hem de Ortadoğu’dan Fransa’ya, Güney Amerika’dan Avustralya’ya kadar, dünyanın dört bir yanından şarabın özgün tarihini anlatıyor, toprağın ve bağların kokusunu taşıyor bize. Şimdi, Scruton gibi, biz de Hayyam’a bırakalım sözü: «Dünya dertleri zehir, şarap da panzehir».

Tarih boyunca Tanrı'nın varlığı üzerine tartışmalar büyük ölçüde felsefe ve teoloji sahalarında yapılmış, bu arada bilim saha kenarında oturup bu fikir ve sözcükler mücadelesini izlemekle yetinmişti. Fizikçi Victor J. Stenger, eğer Tanrı varsa, bir takım bilimsel kanıtların da bulunması gerektiğini söylüyor. Musevi, Hıristiyan ve İslâm dinlerinde sunulan Tanrı kavramını herhangi bir bilimsel hipotez olarak ele alan Stenger, evrenin bir yaratıcı elinden çıktığı ve insanların Tanrı'nın özel yaratıları olduğu görüşlerini tartarken fizik ve astronomideki yeni bulguları tartışıyor. Son dönemin modası Akıllı tasarım savlarını Tanrı'nın biyoloji üzerindeki etkisi olarak görüyor. Tüm bilimsel bulgularla kanıtları değerlendirdikten sonra evrenin Tanrı var olmasa nasıl olacağı beklenirse öyle olduğu sonucuna kuşkuya mahal bırakmayacak şekilde varıyor.

Epikuros’la Yolculuklar, Uluslararası çoksatar Platon Birgün Kolunda Bir Ornitorenkle Bir Bara Girer’in yazarı Daniel Klein’ın yaşama, ölüme, ihtiyarlığa ve sevgiye dair fikirlerini kaleme aldığı neşeli bir kitap. Hemen hergün duyarız: İnsan doğar, büyür, olgunlaşır, ihtiyarlar ve ölür! Hayır, diyor Daniel Klein, bu sıralama, bu tasnif biçimi ilerlemeci. Yaşamın her anının değerli ve paha biçilemez olduğunu görmemizi engelliyor. Ölümün yerini sona atarak yaşam üzerine düşünmemizi, ondan haz almamızı engelliyor. Kitapta, sigara, LCD, oyun, tespih, ve daha pek çok şey felsefenin içinde boy gösteriyor. Yeni bir yaşam felsefesi önermiyor bize yazar, daha iyisini yapıyor ve herkesin kendi yaşam felsefesini kurabileceğini pratik bir biçimde gösteriyor kitabıyla. Bu çok daha iyi değil mi? Daniel Klein Epikuros’la Yolculuklar’da, Platon başta olmak üzere Aristoteles, Epikuros, Montaigne, Kant, Sartre, Camus, Huizinga, Heidegger, Russell, Erikson, Bergman, Schopenhauer, Kierkegaard, Nietzsche, ve Freud gibi pek çok filozof, sanatçı, bilim adamı ve psikoloğun konuyla ilgili düşüncelerini de enine boyuna ele alıyor ve tartışıyor. Epikuros’la Yolculuklar felsefeyle yaşamın kesiştiği neşeli bir çalışma…

Var? Varoluş Üzerine Bir Dedektiflik Hikayesi

«Yılın En İyi Kitabı" Seçkisi
The New York Tımes – The Phılosophers Magazıne – Slate – Braın Pıckıngs

Zehir mi zehir bir kozmik hafiyeyle birlikte kadim dünyadan günümüze varoluş muammasının izini sürmeye ne dersiniz?

İnsanlığın karşı karşıya kaldığı gizemlerin en derini varoluş gizemidir. Evren neden var?, Neden bizler bu evrenin bir parçasıyız? Neden Hiçbir Şey olmayacağına Bir Şey var?

Bu gizem Platon'dan, Sartre'a, Heidegger ve Wittgenstein'e büyük düşünürlerin zihnini meşgul etmiş, onları büyülemiştir. Bugünse sadece Tanrı hipotezinin gerçek bir çözüm sunabileceğini kabul eden dini inanç sahipleriyle Stephen Hawking ve Richard Dawkins gibi bu soruları ancak bilimin açıklayabileceğinde ısrar eden ateistler arasında hararetli bir tartışmanın konusudur.

Dünya Neden Var?'da zeki olduğu kadar nüktedan da olan Kozmik hafiyemiz, aralarında Nobel Ödülü sahibi fizikçilerden Platoncu felsefecilere ya da kuantum meselesine kafa yormuş edebiyatçılara kadar bu gizemin anahtarını elinde tutan bir dizi olağan şüpheliyi sorguya çekiyor.