deniz kıyısını, evet denizleri, ötede uğultularla ve yıldızlarla uçup giden yolculuk gecelerini anımsamalı. Bunların hepsini birden düşünmek de yetmez. Birbirine hiç benzemeyen sayısız sevişme gecesi de anılarda yer almalı, doğum sancısı tutanların çığlıkları da, beyazlar içinde uyuyan loğusalar da. Ama insan aynı zamanda ölüme gidenlere eşlik etmeli, oturmalı onların açık pencereli odalarında, kesik kesik inlemelerini dinlemeli. İnsanın anılarla dolması da yetmez. Unutabilmeli onları çok fazla olduklarında. Ve yeniden gelmelerini beklemeli büyük bir sabırla. Sadece anılara sahip olmak yetmez. İçimize girip kanımıza karıştıkları, bakışımız ve davranışımız oldukları zaman, isimsiz ve bizden ayırt edilemez olduklarında, işte hiç beklenmeyen o anda bir mısranın ilk sözcüğü anıların ortasından ayağa kalkar ve sizden ayrılır.”
Toplama ve dinleme anlamında daha yüksek bir yaratıcılığa erişmek için genç Rilke dünyaya açıldı, ebedi vatansız ve caddelerin hacısı olarak tüm ülkelere gitti. Rusya’da bulundu, şiirlerinde Kremlin’in çan sesleri çınlasın diye, içinden binlerce insanın ve kaderlerinin geçtiği Tolstoy’un gözlerinin içine baktı, bu bakan maviyi anlamak için. İspanya’yı, İtalya’yı, Mısır ve Afrika’yı gördü, sırf yaratıcı sinirlerinde ve duyusunda ağaçsız ülkede bizim ormanlı dünyamızdan farklı olarak güneş ışıklarının nasıl başka çizgiler çizdiğini anlamak için, İskandinavya’ya gitti, beyaz geceleri yaşamak