Zatočenici geografije

ke spoljne politike članstvo u Evropskoj uniji samo je prikrivena kandidatura za članstvo u NATO-u, a to je za Rusiju granica koja se ne prelazi. Putin je izvršio pritisak na Janukoviča, izneo mu ponudu koju je ovaj odlučio da ne odbije, i tako se ukrajinski pr

vlada pokušava da se pretvara da ima kontrolu i autoritet da sprovodi zakone u društvu

prethodnih petsto godina napadali su ih sa zapada nekoliko puta. Poljaci su Rusiju napali preko Severnoevropske ravnice 1605. godine, Šveđani pod vođstvom kralja Karla XII 1708. godine, Francuzi pod Napoleonom 1812. godine i Nemci dva puta, u oba svetska rata, 1914. i 1941. godine. Ako to posmatramo na drugačiji način, naime, računajući od Napoleonove invazije 1812. godine, ali sad uključujući i Krimski rat iz 1853–1856. godine i dva svetska rata do 1945. godine, Rusi su se borili na Severnoevropskoj ravnici i oko nje u proseku jednom u svake trideset tri godine.

Ideja o Kini kao naseljenom području počinje pre skoro četiri hiljade godina. Mesto nastanka kineske civilizacije jeste region poznat kao Severnokineska ravnica, koji Kinezi nazivaju Centralna ravnica. Ogroman ravničarski pojas koji zauzima više od četiristo hiljada kvadratnih kilometara nalazi se ispod regije Unutrašnje Mongolije, južno od Mandžurije, u basenu Žute reke (Huanghe) i niz reku Jangce, koja teče od zapada ka istoku. Sada je to jedna od najgušće naseljenih oblasti na svetu.

Sve do sada Kina nikada nije bila pomorska sila. Pošto ima ogromnu kopnenu masu, mnoštvo granica i kratke pomorske puteve za trgovinu sa svojim partnerima, nije ni morala da bude, a i retko je bila ekspanzivna u ideološkom smislu. Njeni trgovci su dugo koristili pomorske puteve za trgovinu, ali njena mornarica nije težila osvajanju teritorija van svog regiona, a muka patroliranja dugim pomorskim putevima Tihog, Atlantskog i Indijskog okeana nije bila vredna truda. Kina je oduvek bila kopnena sila, sa mnogo zemlje i mnogo ljudi – sada gotovo četiri milijarde i četiristo miliona stanovnika.

je u dvadeset prvom veku bio preokret diplomatije zasnovane na pretnji upotrebe vojne sile. Dok su Britanci svojevremeno zaustavljali svoje manje ratne brodove blizu obale da bi signalizirali nameru, Kinezi su se pojavili na vidiku u blizini vlastite obale s jasnom porukom: „Mi smo sada pomorska sila, ovo je naše vreme i ovo je naše more.“ Bilo je potrebno četiri hiljade godina, ali Kinezi ulaze u luku – i pomorski put – blizu vas.

Flota nosača aviona mornarice SAD predvođena trista metara dugačkim nosačem aviona Kiti Houk u oktobru 2006. godine samouvereno je plovila Istočnim kineskim morem između južnog Japana i Tajvana, gledajući svačija posla, kad je usred flote bez upozorenja izronila podmornica kineske mornarice.

Američki nosač aviona te veličine bio je okružen sa oko dvanaest drugih vojnih brodova, sa vazdušnom podrškom i podrškom podmornice iz mora. Mora biti da se kineska podmornica klase song kretala izuzetno nečujno pošto ide na električni pogon, ali ipak! – pa to je isto kao da se uprava Pepsi-kole odjednom pojavila usred sastanka upravnog odbora Koka-kole pošto je pola sata prisluškivala razgovor krijući se ispod stola.

Amerikanci su bili podjednako zadivljeni i razljućeni. Zadivljeni zato što nisu imali pojma da kineska podmornica može tako nešto da učini i ne bude primećena; razljućeni jer je nisu primetili, i taj potez su protumačili kao provokaciju, pre svega zato što je podmornica bila u dometu torpeda ni manje ni više nego nosača aviona Kiti Houk. Negodovali su, možda i previše, te su Kinezi rekli: „Au, kakva slučajnost da smo se pojavili usred vaše vojne flote koja je bila blizu naše obale, nismo imali pojma.“

Kina je civilizacija koja se pretvara da je nacija.“

Od Velike moskovske kneževine, preko Petra Velikog, Staljina i sada Putina, svaki ruski vođa suočavao se s istim problemima. Nije važno da li je ideologija onih na vlasti carizam, komunizam ili „kumovski“ kapitalizam – luke su i dalje na morima koja se mrznu, a Severnoevropska ravnica i dalje je ravna.

Naglo smanjenje rasta populacije možda jeste zaustavljeno, ali i dalje predstavlja problem. Prosečan životni vek Rusa manji je od šezdeset pet godina, pa se zato Rusija nalazi u donjem delu liste 193 države članice Ujedinjenih nacija. Trenutno ima samo 144 miliona Rusa (ne računajući Krim).