Het verdriet van Italië vertelt het verhaal van het tumultueze laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog. In Italië vielen, zowel aan Duitse kant als aan de kant van de geallieerden, in 1944–1945 meer militaire slachtoffers dan waar ook in West-Europa.
In 1943 werd Sicilië op de Duitsers veroverd. Het Italiaanse leger capituleerde en Mussolini werd afgezet. Terwijl de geallieerden zich vanuit de Italiaanse laars een weg noordwaarts vochten, raasde het Duitse leger als een tyfoon van staal over het land. Op gruwelijke wijze werden dorpen uitgemoord en met de grond gelijk gemaakt. De Duitse haat richtte zich niet alleen op de partizanen, die al jaren een gewelddadige guerrilla tegen de fascisten en de Duitsers voerden, maar ook tegen de onschuldige burgerbevolking.