Bakı və bakılılar (dördüncü nəşr)

Bakını Badkubə də adlandırırlar. Çünki bu yerdə daim küləklər əsir. Bəzən elə güclü əsir ki, şəhərin böyük tikililərini də xəsarətə uğradır. Buna görə burada evlərin özülünü yonulmuş daşlardan qoyur, həyətləri və damları qırla örtürlər

— Tutu Bikə, qapını aç. Fətəlinin meyidini gətirirlər. Şirvanda öldürülüb.
Meyidin üzü örtülü olduğu üçün Tutu Bikə qardaşının sözlərinə inanmır. Fikirləşir ki, Fətəlinin meyidi olsaydı, Həmzə onun üzünü açmış olardı. Qardaşına çığırır:
— İnanmıram ki, böyük Fətəli o kiçik cənazəyə sığışmış ola.

fəvvarələr meydanının yeri isə bakılıların zəfəran tarlaları idi

Burada kətan, ipək və yun parçalar, dəmir məmulat və sairə hazırlanır və Azərbaycandan keçən, Şərqin və Avropanın ticarət mərkəzlərini birləşdirən karvan yolları və dəniz vasitəsilə başqa ölkələrə ixrac olunurdu. Şəhərdə çoxlu culfa, dəmirçi, boyaqçı, dülgər, başmaqçı, dəbbaq, dulusçu və dərzi yaşayırdı.

Qədim bakılılar bir adamın bakılı olub-olmadığını öyrənmək üçün ona belə bir sual verərdilər: "Bakıda qış nə vaxt olur?". Əgər həmin adam "Xəzri əsəndə" deyə cavab verərdisə, onun bakılı olduğuna şübhə etməzdilər

Bakı və Xəzri. Şəhərin yaranışından bu iki məfhumu birbirindən ayrı təsəvvür etmək mümkün deyil. Xəzri əsməyə başladımı, bir həftədən tez kəsməz. Qədim bakılılar bir adamın bakılı olub-olmadığını öyrənmək üçün ona belə bir sual verərdilər: "Bakıda qış nə vaxt olur?". Əgər həmin adam "Xəzri əsəndə" deyə cavab verərdisə, onun bakılı olduğuna şübhə etməzdilər

Fətəli xan Xoyski – Nazirlər Şurasının sədri və daxili işlər naziri, Xosrov Sultanov – hərbi nazir, Məmmədhəsən Hacınski – xarici işlər naziri, Nəsib bəy Yusifbəyli – maliyyə və xalq maarifi naziri, Xəlil Xasməmmədov ədliyyə naziri, Məmməd Yusif Cəfərov – ticarət və sənaye naziri, Əkbər Şeyxəl İslamov – əkinçilik və əmək naziri, Cəmo Hacınski – Dövlət müfəttişi daxil oldular

Nərimanov "Hümmət" qəzetində çap etdirdiyi məqalələrində Nargin adasını "Göz yaşları axıdan ada" adlandırır

. Nərimanov həmin il şəhər dumasında əsirlərin vəziyyəti barədə geniş məruzə ilə də çıxış etmişdi. O demişdi ki, "Nargin qəbiristanlıqdır, bu qəbiristanlığın yanında minlərlə adam öz ölümlərini gözləyirlər, 7 min adam isə bu növbədə öz yerini tutmaq üçün hazırdır".

Filmin çəkilişi Bakıda və onun ətraf kəndlərində aparılmışdı. Pavilyon səhnələri isə Tiflisdə çəkilirdi. Filmin maraqlı epizodlarından biri o zaman Səlimovun Balaxanıdakı neft mədənində baş vermiş dəhşətli yanğının lentə alınması idi. Rejissor B.Svetlov və operator Q. Leçberq bu yanğını sensasiya kimi filmə daxil etmiş və beləliklə onun effektini xeyli artırmışdılar. Filmdə çəkilmək üçün Bakı teatrlarından bir çox aktyor dəvət olunmuşdu. Baş rolda görkəmli aktyorumuz H. Ərəblinski çəkilmişdi. O milyonçu Lütfəli bəyin rolunu məharətlə ifa etmişdi. Bundan başqa filmdə göstərilən toy səhnəsində tarzən Qurban Primov və xanəndə Cabbar Qaryağdı oğlu da iştirak edirdilər.