Ya var, ya yox

Romanın baş qəhrəmanı — floridalı balıqçı (Heminqueyin şah əsəri “Qoca və dəniz”dəki qoca Santyaqonun cavanlığını xatırladan) Harri Morqan ailəsini dolandırmaq üçün qazanc məqsədilə ağlasığmaz risklərə getmək məcburiyyətində qalır. Sonuncu risk ona baha başa gəlir — bankı qarət edən Kuba inqilabçılarının niyyətini anlayan Harri onları öldürməli olur. Dörd qarətçini təkbaşına məhv edən Harri bu vaxt ölümcül yaralanır; sahil mühafizəsinin qayığı onu xəstəxanaya çatdırsa da, Harrinin həyatını xilas etmək mümkün olmur.

Roman Hollivudda üç dəfə ekranlaşdırılıb (1944, 1950 və 1958-ci illərdə). Bunlardan ən maraqlısı Uilyam Folknerin ssenarisi əsasında çəkilən birinci ekran əsəridir. Folkner romanın süjet xəttində xeyli dəyişiklik və əlavələr etsə də, tamaşaçılar və kino tənqidçiləri məhz onun ssenarisi əsasında çəkilən filmi daha yüksək qiymətləndirirlər.
XX əsr dünya ədəbiyyatında xüsusi yeri olan məşhur Amerika yazıçısı, Nobel mükafatı laureatı Ernest Heminqueyin (1899–1961) “Ya var, ya yox” romanı yazıçının yaradıcılığında mühüm yer tutan dəyərli əsərlərdəndir.