Schopenhauer, bir yanda insan zihninin
uşağı olacak denli bedene ya da fiziksel organizmaya bağımlı olduğuna yönelik
savunusuyla, öbür yanda istenç ile tutkuların çoğunlukla us yoluyla bastırılıp
çarpıtıldığına yönelik saptamasıyla, Freudcu ruhçözümleme kuramını da öncelemeyi başarmıştır. Schopenhauer’a göre “yeter neden ilkesi”nin bütün
tasarımların (ya da görüngülerin) kendisine uymak zorunda olduğu dört temel
biçimi vardır. Schopenhauer, yeter neden ilkesinin kökünü oluşturan bu dört
temel biçimi sırasıyla,
(ı) “oluş”; (ıı) “varolma”; (ııı) “bilme”; (ıv)
“eyleme” olarak belirlemiştir.
Schopenhauer’in
Jeana üniversitesinde doktora tezi olarak sunduğu “Yeter Neden ilkesinin Dört
Saçaklı Kökü, 1813″ başlıklı çalışması, pek çok bakımdan yaşamının ilerleyen yıllarında
vereceği felsefe yapıtlarının temelini ‘oluşturmasıyla oldukça önemlidir. Tezin
temel savı, Kant’ın “görüngüler (pheinomenon) dünyası”na karşılık gelen
“tasarımlar dünyası”nın bütünüyle “yeter neden ilkesi”nce yönetildiğidir. Bu ilkeye göre, olanaklı bütün nesneler, hem öteki nesnelerce belirlendikleri hem de kendileri dışındaki bütün öteki nesneleri belirledikleri zorunlu bir ilişki
içinde bulunmaktadırlar. Dolayısıyla, her bilinç nesnesi ancak öteki nesnelerle
ilişkisi doğrultusunda açıklanabilirdir. Bu noktada Schopenhauer, ancak bu durumu baştan benimsemek koşuluyla, Kant’ın tanımladığı anlamda dünyaya ilişkin
birtakım zorunlu sentetik a priori doğruların bilinmesinin olanaklı olduğu
saptamasında bulunur.
Schopenhauer,
tasarımlar arasındaki bu zorunlu ilişki türlerinden,
§ “oluş”ta
nedensellik ilkesi diye de bilinen neden sonuç ilişkisini;
§ “varolma”da
uzam-zaman ilişkisini;
§ “bilme”de
öncül-sonuç arasındaki kavramsal ilişkiyi;
§ “eyleme” de eylem-itki ilişkisini temellendirmektedir.
İÇİNDEKİLER:
SHOPENAUER’İN HAYATI ve ÇALIŞMALARIAŞKIN METAFİZİĞİ ÜZERİNEÖLÜM VE ÖLÜM KORKUSU
ÜZERİNE…SHOPENHAUER’IN AHLAK
FELSEFESİAHLAKSHOPENHAUER VE KADINLARSHOPENHAUER VE MÜZİK…İSTENÇ VE TASARIM OLARAK
DÜNYAYAŞAM BİLGELİĞİ ÜZERİNE
AFORİZMALARÖLÜM ÜZERİNE..SANAT ÜZERİNE..SHOPENHAUER VE DİN
ÜZERİNE…SHOPENHAUER’IN CİNNET
& CİNAYET FELSEFESİNietzsche ve Schopenhauer
:Hayatın DeğeriSchopenhauer ve Hıristiyanlık Eleştirisiİlk Günah DoktriniHristiyan AhlakıHıristiyani Öğretilerin
Yarattığı Çelişkiler:Hıristiyan Öğretilerin
Ahlak Üzerindeki Olumsuz EtkileriHıristiyanlar Mevcut Olan
Acıları Çoğu Zaman Daha da Artırmaktalar:Hıristiyanlık Ölüm
Korkusunun Üstesinden GelmiyorTarihi Olaylar ile Örülmüş Yakın Bağlantı ve Tarihsel DogmaHıristiyanlıkta
Hayvanlara Karşı Tutunulan TavırSCHOPENHAURDEN ÖZLÜ
SÖZLER…