Džared Dajmond

Nova Gvineja se, dakle, pridružuje Plodnom polumesecu, Kini i malom broju drugih regiona kao jedan od svetskih centara samostalnog početka gajenja biljki.

Nova Gvineja se, dakle, pridružuje Plodnom polumesecu, Kini i malom broju drugih regiona kao jedan od svetskih centara samostalnog početka gajenja biljki.

Pronalazak čamca sa dvostrukim plovkom mogao je biti onaj tehnološki proboj koji je pokrenuo austronezijsko širenje sa kineskog kopna.

proizvodnjom hrane, glavnim činiocem koji određuje veličinu lokalnog stanovništva i složenost društva – te stoga i osnovnim činiocem na kojem je počivalo osvajanje.

Poljoprivreda je bila rasprostranjena i u Americi, ali su lovci-sakupljači zauzimali veći deo američke teritorije, nego što je to bio slučaj u Evroaziji.

U onim delovima koji su imali starosedelačku poljoprivredu, nju je, u poređenju sa evroazijskom poljoprivredom, ograničavalo pet glavnih nepovoljnih činilaca: rasprostranjena zavisnost od kukuruza sa malim sadržajem proteina, dok je Evroazija imala različite žitarice bogate proteinom; ručna sadnja svake semenke ponaosob, umesto sejanja širokim zamasima ruke; ručno obrađivanje zemljišta, umesto oranja plugom koji vuku životinje, što omogućava da jedna osoba obradi mnogo veću površinu, a i obradu plodnih, ali tvrdih zemljišta i utrina teških za ručno obrađivanje (poput onih u severnoameričkoj Velikoj ravnici);

nedostatak stočnog gnojiva koje uvećava plodnost zemljišta; i korišćenje samo snage ljudskih mišića, umesto snage životinja, za poljoprivredne poslove kao što su vršidba, mlevenje i navodnjavanje.

Od proisteklih neposrednih činilaca koji su doprineli osvajanju, najvažniji su uključivali razlike u mikroorganizmima, tehnologiji, političkoj organizaciji i pismu.

Mogu se izdvojiti pet oblasti tehnologije:

Prvo, metali – isprva bakar, potom bronza i, naposletku, gvožđe – 1492. godine koristili su se za alatke u svim složenim evroazijskim društvima.

Drugo, vojna tehnologija bila je neuporedivo moćnija u Evroaziji nego u Americi. Evropsko oružje bili su čelični mačevi, koplja i bodeži, što se dopunjavalo ručnim vatrenim oružjem i artiljerijom, dok su oklopi i šlemovi takođe izrađivani od čelika ili od žičanog pletiva. Umesto čelika, američki starosedeoci koristili su drvene ili kamene (ponekad bakarne u Andima) toljage i