Мағжан Жұмабаев

Ессіз жүрек аспанға қол сермеді,

Ессіз жүрек ақылға жол бермеді.

Жастық — у ғой, айнымай у ішіппін

Бұл күндерде кеудені ой кернеді

Ақылға кеш айналдым қараң күнім

Бір күні кұшағына алар өлім

Теңіздей терең ауыр ой бергендей.

Тұранның егі-шексіз шелі қандай,

Теңіздей кемері жоқ көлі қандай!

Тұранның дария аталған өзендері

Тасыса, шөлді басқан селі қандай!

Тұранның таулары бар аспанға асқан,

Мәңгіге басын аппақ шаштар басқан.

Бауырында ерке бұлақ салады ойнақ,

Жаралып таудан аққан салқын жастан.

Шөлдер бар, жел де жүрмес, сап-сары құм,

Моладай ешбір үн жоқ мәңгі тып-тын,

Болмақ па жан-жануар шексіз шөлде,

Cap құмда салар ойнақ пері мен жын.

Тұранның теңіз дерлік көлдері бар,

Шалқыған егі-шексіз Теңіз, Арал.

Бір шетте қасиетті Ыстықкөлдің

Бауырында дүние көрген түрік көкжал.

Ертеде Оқыс, Яқсарт — Жейхун, Сейхун,

Түріктер бүл екеуін дария дейтін.

Киелі сол екі су жағасында

Табасың қасиетті бабаң бейітін.

Тұранның Тянь-Шаньдай тауы қалай,

Пар келмес Тянь-Шаньға таулар талай!

Еріксіз ер түрікті ойға аларсын,

Көкке асқан Хантәңіріге қарай-қарай.

Балқашты бауырына алған Тарбағатай,

Жоталы, жер кіндігі — Памир, Алтай,

Қазықұрт қасиетті тау болмаса,

Топанда Нұқ кемесі тоқтар қалай?

Тұранның жері де жат, елі де жат,

Құйындай бастан кешкен күні де жат!

Тұранды түгелімен билеп тұрған

Ертеде ертегі хан Афрасияб.

Ежелден жер емес ол қарапайым,

Білесін тарихты ашсаң, Тұран жайын.

Тұранға қасиетті құмар болған,

Теңіздей терең ауыр ой бергендей.

Тұранның егі-шексіз шелі қандай,

Теңіздей кемері жоқ көлі қандай!

Тұранның дария аталған өзендері

Тасыса, шөлді басқан селі қандай!

Тұранның таулары бар аспанға асқан,

Мәңгіге басын аппақ шаштар басқан.

Бауырында ерке бұлақ салады ойнақ,

Жаралып таудан аққан салқын жастан.

Шөлдер бар, жел де жүрмес, сап-сары құм,

Моладай ешбір үн жоқ мәңгі тып-тын,

Болмақ па жан-жануар шексіз шөлде

Теңіздей терең ауыр ой бергендей.

Тұранның егі-шексіз шелі қандай,

Теңіздей кемері жоқ көлі қандай!

Тұранның дария аталған өзендері

Тасыса, шөлді басқан селі қандай!

Тұранның таулары бар аспанға асқан,

Мәңгіге басын аппақ шаштар басқан.

Бауырында ерке бұлақ салады ойнақ,

Жаралып таудан аққан салқын жастан.

Шөлдер бар, жел де жүрмес, сап-сары құм,

Моладай ешбір үн жоқ мәңгі тып-тын,

Болмақ па жан-жануар шексіз шөлде,

Cap құмда салар ойнақ пері мен жын.

Тұранның теңіз дерлік көлдері бар,

Шалқыған егі-шексіз Теңіз, Арал.

Бір шетте қасиетті Ыстықкөлдің

Бауырында дүние көрген түрік көкжал.

Ертеде Оқыс, Яқсарт — Жейхун, Сейхун,

Түріктер бүл екеуін дария дейтін.

Киелі сол екі су жағасында

Табасың қасиетті бабаң бейітін.

Тұранның Тянь-Шаньдай тауы қалай,

Пар келмес Тянь-Шаньға таулар талай!

Еріксіз ер түрікті ойға аларсын,

Қазақтың қаны бір, жаны бір жолбасшысы – мұғалім.

Бала ауру не зағып болса, баладан емес, тәрбиешіден. Бала тар ойлы, ақымақ болса, бала кінәлі емес, тәрбиеші кінәлі.

«Сөзді әрбір адамның ақылына қарай сөйле»

ТҮРКІСТАН

Түркістан екі дүние есігі ғой,

Түркістан ер түріктің бесігі ғой.

Тамаша Түркістандай жерде туған

Түріктің тәңір берген несібі ғой.

Ертеде Түркістанды Тұран дескен,

Тұранда ер түрігім туып-өскен.

Тұранның тағдыры бар толқымалы,

Басынан көп тамаша күндер кешкен.

Тұранның тарихы бар отты желдей,

Заулаған қалың өрттей аспанға өрлей.

Тұранның жері менен суы да жат,

Теңіздей терең ауыр ой бергендей.

Тұранның егі-шексіз шелі қандай,

Теңіздей кемері жоқ көлі қандай!

Тұранның дария аталған өзендері

Тасыса, шөлді басқан селі қандай!

Тұранның таулары бар аспанға асқан,

Мәңгіге басын аппақ шаштар басқан.

Бауырында ерке бұлақ салады ойнақ,

Жаралып таудан аққан салқын жастан.

Шөлдер бар, жел де жүрмес, сап-сары құм,

Моладай ешбір үн жоқ мәңгі тып-тын,

Болмақ па жан-жануар шексіз шөлде,

Cap құмда салар ойнақ пері мен жын.

Тұранның теңіз дерлік көлдері бар,

Шалқыған егі-шексіз Теңіз, Арал.

Бір шетте қасиетті Ыстықкөлдің

Бауырында дүние көрген түрік көкжал.

Ертеде Оқыс, Яқсарт — Жейхун, Сейхун,

Түріктер бүл екеуін дария дейтін.

Киелі сол екі су жағасында

Табасың қасиетті бабаң бейітін.

Тұранның Тянь-Шаньдай тауы қалай,

Пар келмес Тянь-Шаньға таулар талай!

Еріксіз ер түрікті ойға аларсын,

Көкке асқан Хантәңіріге қарай-қарай.

Балқашты бауырына алған Тарбағатай,

Жоталы, жер кіндігі — Памир, Алтай,

Қазықұрт қасиетті тау болмаса,

Топанда Нұқ кемесі тоқтар қалай?

Тұранның жері де жат, елі де жат,

Құйындай бастан кешкен күні де жат!

Тұранды түгелімен билеп тұрған

Ертеде ертегі хан Афрасияб.

Ежелден жер емес ол қарапайым,

Білесін тарихты ашсаң, Тұран жайын.

Тұранға қасиетті құмар болған,

Ертеде Кей-Қысырау мен Зұлқарнайын.

Тұранға жер жүзінде жер жеткен бе?

Түрікке адамзатта ел жеткен бе?

Кең ақыл, отты қайрат, жүйрік қиял

Тұранның ерлеріне ер жеткен бе?!

Тумайды адамзатта Шыңғыстай ер,

Данышпан, тұңғиық ой, болат жігер,

Шыңғыстай арыстанның күр аты да

Адамның жүрегіне жігер берер.

Шыңғыстан Шағатай, Үкітай, Жошы, Төле

Атаға тартып туған бәрі бөрі

Сонда біз саусағымыздың ауырғанын сеземіз. Бұл – ішкі сезім ісі. Саусақтың ауырған себебін тексереміз. Бұл – ақыл ісі. Сол ауруды жеңілдетуге, бітіруге, жазуға ұмтыламыз. Бұл – қайрат ісі. Ал енді адамның әрбір ісіне осы үш тап жан көріністерінің үшеуі қатынасатын болғандықтан, сол ақыл, ішкі сезім, қайрат үшеуін бірдей тең тәрбие қылу